Bia mộ không chỉ là vật đánh dấu nơi an nghỉ của người đã khuất, mà còn là biểu tượng của sự tôn kính, lòng hiếu đạo và tình cảm vĩnh cửu của con cháu. Đằng sau mỗi tấm bia là cả một quy trình sản xuất tỉ mỉ, đòi hỏi sự chính xác và trân trọng trong từng công đoạn.

Quy trình làm bia mộ thường bắt đầu từ việc khảo sát nhu cầu của gia đình. Thợ chế tác sẽ trao đổi với thân nhân về kích thước khu đất, vị trí đặt bia và những yêu cầu riêng về phong thủy, phong cách. Đây là giai đoạn quan trọng để định hình sơ bộ cho thiết kế sau này.
Sau khi có thông tin cụ thể, người thiết kế tiến hành dựng bản vẽ bia mộ, bao gồm họa tiết, bố cục chữ khắc, ảnh chân dung nếu có. Các chi tiết này không chỉ đảm bảo yếu tố thẩm mỹ mà còn thể hiện thông tin rõ ràng, chính xác về người đã mất. Hoa văn phổ biến như hoa sen, cánh hạc hay rồng phượng thường được đưa vào để tăng tính trang trọng và ý nghĩa tâm linh.
Vật liệu là yếu tố then chốt trong việc tạo nên một tấm bia mộ bền đẹp. Hiện nay, các loại đá như granite, đá hoa cương, đá xanh Thanh Hóa được ưa chuộng nhờ độ cứng, chống thấm tốt và vẻ đẹp tự nhiên. Sau khi chọn đá, thợ sẽ cắt, mài, đánh bóng rồi bắt đầu khắc chữ bằng máy CNC hoặc thủ công tùy yêu cầu.
Khi tấm bia hoàn thiện, bước tiếp theo là vận chuyển đến khu mộ và tiến hành lắp đặt. Công đoạn này cần thực hiện cẩn thận để đảm bảo bia đứng vững, đúng hướng, không nghiêng lệch, tránh ảnh hưởng đến tính phong thủy và thẩm mỹ.
Cuối cùng, nhiều gia đình còn tổ chức một buổi lễ nhỏ để chính thức an vị bia mộ, mời người thân, dòng họ đến thắp hương tưởng nhớ. Đó là khoảnh khắc vừa trang nghiêm, vừa thiêng liêng, giúp kết nối âm dương và thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên. Tấm bia mộ, dù đơn sơ hay cầu kỳ, cũng đều mang trong mình một sứ mệnh: gìn giữ ký ức và nối dài giá trị nhân văn trong từng gia đình Việt.

